စာေရးသူ*** ေတာသားေလး at 11:30 PM မိမိစိတ္ထဲမွာဘယ္လုိမွေမ့လုိ႔မရေသာစကားတစ္ခြန္းရွိ၏။“အရွင္ဘုရားျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားဆင္းရဲတာဟာ
တုိးတက္ႀကီးပြားလုိတဲ့ဆႏၵနည္းလုိ႔ပါဘုရား၊ဘာေၾကာင့္အဲဒီလုိျဖစ္ရသလဲလုိ႔စဥ္းစားလုိက္ေတာ့“ပစၥည္း
ဥစၥာဆုိတာေသရင္ကိုယ့္ေနာက္မပါဘူး၊ ကိုယ့္ေနာက္ပါမွာကတရားပဲ၊ဘ၀ဆုိတာအႏွစ္ရွာလုိ႔မရဘူး၊အ
ကာသက္သက္ပါ၊ဘယ္ဟာမွအၿမဲမရွိ၊ခ်မ္းသာတဲ့လူလဲေသရမွာပဲ၊ပညာတတ္ပုဂၢိဳလ္ႀကီးလဲေသရမွာပဲစ
တဲ႔တရားေတြေၾကာင့္ပါ၊ဒီတရားေတြကိုနာေနရေတာ့လူေတြဟာစိတ္ဓာတ္တက္ၾကြမလာပဲတုိးတက္ႀကီး
ပြားလုိတဲ့ဆႏၵနည္းသြားၾကတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဆင္းရဲၾကတာဘုရား”ဟူေသာစကားပင္
တည္း။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျမန္မာလူမ်ိဳးတစ္ေယာက္က ေလွ်ာက္ေသာစကားျဖစ္၏။မိမိစိတ္ထဲမွာတုန္လႈပ္ေျခာက္
ျခားသြားပါေတာ့၏။“ဟာဒုကၡပဲ၊ဘုရားရွင္ရဲ႕တရားေၾကာင့္ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြဟာဆင္းရဲေနတယ္ဆုိပါ
လား၊ဘုရားျမတ္စြာရဲ႕တရားဟာလူေတြကုိစိတ္ဓာတ္က်ေအာင္လုပ္ေနသလုိျဖစ္ေနသတဲ့၊ဘုရားဘုရား”
ဟုၿငီးတြားမိေတာ့သည္။ထုိသူသည္ဗုဒၶဘာသာကိုကုိးကြယ္သူတစ္ေယာက္ျဖစ္၏။ယင္းကဲ့သုိ႔ေျပာျခင္း
သည္ဘုရားျမတ္စြာကုိမၾကည္ညိဳေသာေၾကာင့္မဟုတ္ေပ။ဘုရားျမတ္စြာအေၾကာင္းကုိခေရေစ့တြင္းက်
မသိရိွေသာေၾကာင့္တည္း။
“
၀ီရိယ၀ေတာကိ ံနာမကမၼံသိဇၩတိီ-၀ီရိယရွိလွ်င္မည္သူ႕အဘိဓာန္မွာျဖစ္ျဖစ္၊မျဖစ္ႏုိင္ဆုိေသာေ၀ါဟာ
ရမရွိ။အ႐ုိးေၾကေၾကအေရခန္းခန္းႀကိဳးစားသူတုိ႔သည္ဘယ္ေနရာမွာျဖစ္ျဖစ္ေအာင္ျမင္မႈသရဖူကိုဆြတ္
ခူးႏုိင္ေပ၏” စသည္အားျဖင့္ေဟာထားေသာျမတ္ဗုဒၶ၏တရားမ်ားရွိေပသည္သာ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ဘုရားျမတ္စြာ၏တရားေတာ္သည္ေလာကီဘက္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ေလာကုတၱရာဘက္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ႀကီးပြားတုိးတက္ဖုိ႔အတြက္အားေပးေသာတရားမ်ားျဖစ္ပါသည္။သူေ႒းသားသိဂၤါလကိုဆုံးမထားသည့္မိ
ဘက်င့္၀တ္၊သားသမီးက်င့္၀တ္၊ဆရာ့က်င့္၀တ္၊တပည့္က်င့္၀တ္စေသာဘုရားျမတ္စြာ၏အဆုံးအမမ်ား
ကုိသာတစ္ကမၻာလုံးလုိက္နာၾကမည္ဆုိလွ်င္ယေန႔ႏုိင္ငံတကာျပႆနာေပါင္းစုံကိုဒုိင္ခံေျဖရွင္းေပးေနရ
ေသာ“ကမၻာ့ကုလသမဂၢ႒ာနခ်ဳပ္”ေတာင္လုိမည္မဟုတ္ေတာ့ေပ။
အမွန္ကဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားႀကီးပြားတုိးတက္မႈနည္းျခင္းသည္အျမင္မက်ယ္ျခင္း၊ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္းကူညီ
႐ုိင္းပင္းမႈနည္းျခင္း၊ေအးတိေအးစက္ေနတတ္ျခင္း၊လူမ်ိဳးျခားဘာသာျခားတုိ႔၏ညီၫြတ္မႈကိုအတုမယူ
ျခင္းစသည္တုိ႔ေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ႏုိင္ငံရပ္ျခားတုိင္းျပည္၌အလုပ္လုပ္ေနသည့္လူငယ္တစ္ေယာက္က-
“တပည့္ေတာ္တုိ႔ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြကအလုပ္တူရင္ျငဴဆူတယ္ဘုရား။မနာလုိ၀န္တုိျဖစ္တယ္။အဆင္ေျပ
တာကုိ၀မ္းမသာႏုိင္ဘူး။အခ်င္းခ်င္းရာထူးဂုဏ္ယွဥ္ခ်င္ၾကတယ္။ၿပီးေတာ့ေအာင္ျမင္ေနတဲ့သူကလည္း
ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္းႏွိမ္ခ်င္တယ္။ဒီလိုစိတ္ဓာတ္ေတြကတပည့္ေတာ္တုိ႔ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ႏွလုံးသားကုိ
လွဳိက္စားေနပါတယ္၊ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျဖစ္ေနၿပီးဘာ့ေၾကာင့္ဒီလုိေအာက္တန္းက်တဲ့စိတ္ေတြျဖစ္ေနတာ
လဲမသိပါဘူးဘုရားဟုျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားကိုအားမလုိအားမရျဖစ္ရေၾကာင္းေလွ်ာက္ထားဖူး၏။ယင္းသုိ႔ကူ
ညီမႈ႐ုိင္းပင္းမႈ၊စည္းလုံးမႈညီညြတ္မႈမရွိေသာေၾကာင့္ျမန္မာ့စီးပြားေရးေစ်းကြက္မ်ားကုိဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔
ကဦးမေဆာင္ႏုိင္ၾကေတာ့ေပ။ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီးတုိ႕၏အခ်က္အျခာက်သည့္ေနရာမ်ားမ်ား၌ဗုဒၶဘာသာ၀င္
တုိ႔ပိုင္ဆုိင္ေသာစားေသာက္ဆုိင္ႀကီးမ်ား၊ကုန္တုိက္ႀကီးမ်ား၊အေဆာက္အဦးမ်ားကိုေတြ႔ဖုိ႔ခဲယဥ္းလွေပ
သည္။ျဖစ္သင့္တဲ့ ေလာဘႀကီးပြားတုိးတက္ခ်င္ေသာ ဆႏၵျဖင့္စီးပြားေရးလုပ္ျခင္းေၾကာင့္ ေလာဘျဖစ္
သည္မွာမွန္ေပ၏။သုိ႔ေသာ္ေလာဘျဖစ္တုိင္းဒုစ႐ုိက္ဟုေျပာလုိ႔မရေပ။ေလာဘသည္ ၂-မ်ိဳးရွိေပသည္။ တရားေသာေလာဘႏွင့္မတရားေသာေလာဘတုိ႔တည္း။အမ်ားအတြက္(မိသားစု၊ရပ္ရြာ၊အမ်ိဳး၊ဘာသာ၊ သာသနာအတြက္)ရည္ရြယ္ၿပီးစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားလုပ္လွ်င္“တရားေသာေလာဘ” ျဖစ္၏။ (ေသ၀ိ
ိိိိိိိိိတဗၺတဏွာ-ဟုေခၚ၏)။
ဆုိလုိသည္ကားယင္းေလာဘေၾကာင့္ကုသုိလ္ေကာင္းမႈမ်ားတေပြ႕တပိုက္ႀကီးရႏုိင္ျခင္းပင္။ထုိ႔ေၾကာင့္
တရားေသာေလာဘသည္ျဖစ္သင့္ေသာေလာဘတည္း။မိမိမွာပစၥည္းဥစၥာမ်ားမ်ားရွိလွ်င္စာသင္ေက်ာင္း
ပဲေဆာက္ေဆာက္၊ေရတြင္းေရကန္ပဲတူးတူး၊မိဘေဆြမ်ိဳးေတြကိုပဲေထာက္ပံ့ေထာက္ပံ့၊ေဆး႐ုံကုိပဲလွဴ
လွဴ၊မိမိႀကိဳက္သည့္ကုသုိလ္ကုိလုပ္ႏုိင္ေပသည္။မိမိလုပ္ခ်င္သည့္ဘာသာေရးလူမႈေရးလုပ္ငန္းမွန္သမွ်
ကုိလည္းလုပ္ႏုိင္၏။အူမေတာင့္မွသီလေစာင့္ႏိုင္သည္မဟုတ္ပါေလာ။ေက်ာင္းဒကာႀကီးအနာထပိဏ္၊
ေက်ာင္းအမႀကီး၀ိသာခါတုိ႔ေက်ာင္းတုိက္ႀကီးေဆာက္လုပ္ၿပီးသာသနာျပဳႏုိင္ျခင္းသည္ဓနဥစၥာၾကြယ္၀ေသာေၾကာင့္ပင္တည္း။ဘုရင္မင္းျမတ္အေနာ္ရထာသည္သည္ႏုိင္ငံ ေတာ္ႀကီးကိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခဲ့၏။
ဘုရားပုထုိးမ်ားတည္ခဲ့၏။ဆည္ေျမာင္းတာတမံမ်ားကုိေဆာက္လုပ္၏။ေရွးအေခၚပိဋကတ္တုိက္၊ယခု
ေခတ္အေခၚ စာၾကည့္တုိက္မ်ားကိုလည္းတည္ေဆာက္ခဲ့၏။ထုိ႔ေၾကာင့္ “
စာၾကည့္တုိက္အစပိဋကတ္
တုိက္က”ဟုပင္ေျပာႏိုင္ပါ၏။ယင္းသုိ႔တုိင္းက်ိဳးျပည္ျပဳအလုပ္မ်ားကိုလုပ္ႏုိင္ျခင္းသည္တန္ခုိးၾသဇာၾကီး
မားေသာေၾကာင့္ပင္တည္း။ယင္းတန္ခုိးၾသဇာ၊ဓနဥစၥာတုိ႔သည္ကားတန္ဖုိးရွိရွိအသုံးခ်တတ္လွ်င္နိဗၺာန္
ဆိပ္ကူးတံတားပင္တည္း။ဦးအနာထပိဏ္၊ေဒၚ၀ိသာခါ၊ဘုရင္အေနာ္ရထာတုိ႔ကားတန္ခုိးၾသဇာ၊ဓနဥစၥာ
တုိ႔ျဖင့္နတ္ရြာနိဗၺာန္သုိ႔တက္လွမ္းသြားၾကကုန္ၿပီ။ထုိ႔ေၾကာင့္တန္ခုိးၾသဇာ၊ဓနဥစၥာတုိ႔ကုိရရွိေအာင္ႀကိဳး
စားသင့္လွပါသည္။တတ္ႏုိင္သူမ်ားအေနျဖင့္တိုက္(၁)လုံးကေန၊တုိက္(၁၀)လုံး(၁၅)လုံးျဖစ္ေအာင္၊ကား
(၁)စီးကေန၊ကား ၁၀-စီး ၁၅-စီးပုိင္ေအာင္စီးပြားေရးလုပ္ၾကစမ္းပါ။မိမိတုိ႔ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ေယာက္
သန္းေပါင္းမ်ားစြာခ်မ္းသာေသာသူေ႒းသူၾကြယ္ျဖစ္ေနလွ်င္ျမန္မာလူမ်ိဳးတုိ႔အေနျဖင့္အင္မတန္ဂုဏ္ယူ
သင့္ေပသည္။ေျမြေပြး၏ပါးစပ္ထဲသုိ႔ေရာက္သြားသည့္မုိးေရစက္သည္အဆိပ္ျဖစ္သြားေသာ္လည္းမုတ္
ေကာင္၏ပါးစပ္ထဲသုိ႔ေရာက္သြားေသာမုိးေရစက္သည္ကားပုလဲျဖစ္သြားေပသည္။မုိးေရစက္ျခင္းတူ
ေသာ္လည္းတန္ဖုိးျခင္းမတူေတာ့။ေလာကႀကီးသည္ေျခြမွရံ၏။မေျခြလွ်င္မရံေပ။မွန္၏။
တခ်ိဳ႕ဆင္းရဲေသာဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္ဘာသာျခားတုိ႔ကဓနဥစၥာမ်ားျဖင့္ေထာက္ပံ့ၾကေသာေၾကာင့္
ဗုဒၶဘာသာကုိေက်ာခုိင္းသြားေတာ့သည္။အဘယ္သုိ႔ကာကြယ္မည္နည္း။တန္ခုိးၾသဇာ၊ဓနဥစၥာတုိ႔သာရွိ
လွ်င္ယင္းမိသားစုမ်ားကိုစားနပ္ရိကၡာတုိ႔ျဖင့္ေထာက္ပံ့ၿပီးဗုဒၶဘာသာ၀င္ထဲသုိ႔ေရာက္ေအာင္ျပန္ၿပီးစည္း
႐ုံးႏုိင္ေပမည္။ထုိ႔ေၾကာင့္အရင္းအႏွီးေတာင့္တင္းေသာဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔သည္စက္႐ုံအလုပ္႐ုံ၊ကုန္တုိက္
စသည္မ်ားကိုတည္ေထာင္ႏုိင္ေအာင္ႀကိဳးစားသင့္လွေပသည္။ဓနဥစၥာတုိ႔ရွိမွသာလွ်င္ကိုယ့္လူမ်ိဳးမ်ားကုိ
ေထာက္ပ႔ံႏုိင္မည္မဟုတ္ပါေလာ။တစ္က်ပ္ႏွင့္တစ္ရာဘယ္ဟာကုိယူမွာလဲ။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္အေလာင္းေတာ္ဘ၀မွစ၍ဘုရားျဖစ္သည့္တုိင္ေအာင္ကိုယ့္အမ်ိဳး၏အက်ိဳးစီးပြား
ကိုလုပ္ခဲ့ပါသည္။အေလာင္းေတာ္ဘ၀ကကုိယ့္အမ်ိဳးကိုပ်က္စီးေအာင္လုပ္သူမ်ားအားကာကြယ္ေသာ
အားျဖင့္တုိက္ခုိက္ေခ်မႈန္းခဲ့သည္ကုိေတြ႕ျမင္ႏုိင္ပါသည္။ကိုယ့္အမ်ိဳးကုိေစာ္ကားသူမ်ားကုိမိမိႏွင့္မဆုိင္
ပါဘူးဟူေသာစိတ္ျဖင့္ဦးေခါင္းငုံ႔မခံခဲ့ေပ။တစုံတစ္ေယာက္ေၾကာင့္လူသူေလးပါးဒုကၡေရာက္ေနလွ်င္ထုိ
တစုံတစ္ေယာက္ကုိေနာက္ေနာင္ေရွာင္ၾကဥ္ေအာင္တရားေသာနည္းျဖင့္တုန္႔ျပန္ခဲ့ေပသည္သာ။“ခႏၱီ-သည္းခံရမည္”ဟုဆုိေသာ္လည္းသူ႔ေနရာႏွင့္သူက်င့္သုံးတတ္ဖုိ႔လုိအပ္လွ၏။တုိင္းတစ္ပါးသားလူမ်ိဳးျခား
တစ္ေယာက္ကျမန္မာ့တုိင္းရင္းသားမိန္းကေလးမ်ားကုိမတရားသျဖင့္ေႏွာက္ယွက္ေနလွ်င္လက္ပုိက္
ၾကည့္ေန၍မျဖစ္ေပ။ေနာက္ေနာင္မေႏွာက္ယွက္ေအာင္ေရွးဦးစြာေျပေျပလည္လည္ေျပာဆုိရေပမည္။
အကယ္၍မရခဲ့လွ်င္ဖုိးသူေတာ္ေမတၱာပုိ႔နည္းျဖင့္ပုိ႔သင့္ကပုိ႔ရေပမည္။တခါကဘုန္းေတာ္ႀကီးတစ္ပါးဖုိး
သူေတာ္ႏွင့္ခရီးသြားရာ၀ယ္လမ္းခုလတ္၌ကၽြဲ႐ုိင္းႀကီးတစ္ေကာင္ႏွင့္ပက္ပင္းတုိးမိ၏။ကၽြဲ႐ုိင္းႀကီးကခတ္
မည့္အမူအရာျဖင့္ေျပးလာရာဘုန္းႀကီးက “ခ်မ္းသာပါေစ” ဟုေမတၱာပုိ႔ေလ၏။သုိ႔ေသာ္ ကၽြဲ႐ုိင္းႀကီးက
ေနာက္မဆုတ္ပဲေျပးၿမဲေျပးလာသျဖင့္ဖိုးသူေတာ္ကအုတ္ခဲက်ိဳးျဖင့္(၂)ခ်က္ေလာက္ထုလုိက္ရာကၽြဲ႐ုိင္း
ႀကီးထြက္ေျပးရွာေလေတာ့သည္။ထုိအခါဆရာျဖစ္သူဘုန္းေတာ္ႀကီးက“သူေတာ္ေရမင္းေမတၱာကငါ့ေမ
တၱာထက္ပုိစြမ္းတယ္ကြ”ဟု၀မ္းပန္းတသာမိန္႔ေတာ္မူေလသတတ္။ဤကား ဖုိးသူေတာ္ေမတၱာပုိ႔နည္း
တည္း။
ဖုိးသူေတာ္ကကၽြဲ႐ုိင္းႀကီးကိုအုတ္ခဲက်ိဳးျဖင့္ဆုံးမလုိက္ရျခင္းသည္ကၽြဲ႐ုိင္းႀကီးကိုဒုကၡေရာက္ေစလုိေသာ ေၾကာင့္မဟုတ္၊ဆရာဘုန္းႀကီးကိုၾကည္ညိဳေလးစားေသာေၾကာင့္တည္း။မည္သည့္အရာမဆုိတစ္ခုခုကုိ ေရြးခ်ယ္ရေတာ့မည္ဆုိလွ်င္တန္ဖိုးရွိသည့္အရာကိုသာေရြးခ်ယ္ရသည္မွာသဘာ၀တည္း။ယင္းသဘာ၀တရားကုိပင္
“ဓမၼ”ဟုေခၚသည္မဟုတ္ပါေလာ။မတရားေလာဘဆိုသည္မွာအတင္းအဓမၼလုိခ်င္ေသာ
စိတ္၊သူမ်ားဆီကေငြကုိအေခ်ာင္လုိခ်င္ေသာစိတ္၊လုယက္တုိက္ခုိက္ၿပီးလုိခ်င္ေသာစိတ္မ်ားပင္တည္း။
ကမၻာမွာအစဆုံးျဖစ္ေသာမေကာင္းမႈဒုစ႐ုိက္မွာအဒိႏၷာဒါန(ခုိးယူျခင္း)ပင္ျဖစ္၏။မတရားေလာဘကုိအ
ေျခခံ၍ျဖစ္ေသာဒုစ႐ုိက္တည္း။ကမၻာဦးလူမ်ားသည္စားနပ္ရိကၡာအတြက္ကုိယ့္လယ္ႏွင့္ကုိယ္အသီးသီး
စပါးစုိက္ပ်ိဳးၾက၏။အစပိုင္းမွာမည္သည့္ျပႆနာမွမျဖစ္။ေနာက္ပိုင္းေရာက္လာသည့္အခါအေခ်ာင္သ
မားမ်ားကစပါးမ်ားကိုခုိးၾကေတာ့၏။ယင္းေလာဘကားမတရားေလာဘတည္း။သုိ႔ႏွင့္လူအမ်ားသည္သ
မာသမတ္က်ေသာလူတစ္ေယာက္ကိုေခါင္းေဆာင္ခန္႔ၿပီး“မင္း”ဟုသမုတ္ကာရပ္ရြာနယ္ပယ္ကုိၿငိမ္းခ်မ္း
ဖုိ႔အတြက္အုပ္ခ်ဳပ္ခုိင္း၏။သူခုိးဓားျပမ်ားကုိတုိက္ခုိက္ေခ်မႈန္းဖုိ႔အတြက္(သုိ႔မဟုတ္)မတရားေလာဘသ
မားမ်ားကုိထိန္းခ်ဳပ္ေပးဖုိ႔အတြက္မင္းဆုိသည္မွာေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္ေပသည္။တလြဲဆံပင္ေကာင္းဗု
ဒၶဘာသာ၀င္ျမန္မာလူမ်ိဳးတုိ႔သည္“ဒီေလာက္ရွိရင္ေတာ္ပါၿပီ၊ကိုယ့္မိသားစုတစ္သက္စားလုိ႔မကုန္ဘူး၊ဒီ
ထက္ပိုၿပီးေတာ့ခ်မ္းသာေတာ့ေကာဘာလုပ္မွာလဲ၊ေသရင္ကိုယ့္ေနာက္မပါဘူး”ဟုစသျဖင့္ေလာဘနည္း
သလုိလုိ၊ေရာင့္ရဲသလုိလုိနဲ႔ေျပာတတ္ၾက၏။တလြဲဆန္ပင္ေကာင္းျခင္းပင္တည္း။အမွန္ကားဤကဲ့သုိ႔ေျပာ
ျခင္းသည္ေလာဘနည္းျခင္းေၾကာင့္မဟုတ္၊အမ်ိဳးဘာသာကိုအားမေပးလုိျခင္း၊ဇြဲမရွိျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ျဖစ္
ေပသည္။
ကိုယ့္မိသားစုတစ္သက္စားမကုန္ေလာက္ေအာင္ခ်မ္းသာေနလွ်င္ကိုယ့္ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းမ်ားကုိေပးကမ္း
ႏုိင္သည္မဟုတ္ပါေလာ။ထုိထက္မကခ်မ္းသာေနလွ်င္တုိင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ိဳးကိုေထာက္ပံႏုိင္သည္မဟုတ္ပါ
ေလာ။ဘုရားျမတ္စြာက“ေရာင့္ရဲရမည္၊တင္းတိမ္ရမည္”ဟုေဟာျခင္းသည္ပစၥည္းဥစၥာမ်ားကုိမရွာရဟု
ေျပာလုိသည္မဟုတ္ေပ။တခါတရံမတရားေလာဘႀကီးသည့္အခါ“တုတ္ႏွင့္ပစ္လုိ႔ရရ၊ခဲႏွင့္ပစ္လုိ႔ရရ၊ရဖုိ႔
သာအဓိက”ဟုဆုိၿပီးဒုစ႐ုိက္မ်ိဳးစုံလုပ္ေတာ့၏။လုယက္ျခင္း၊ခုိး၀ွက္ျခင္း၊ေခ်ာက္တြန္းျခင္း၊တစ္ပတ္႐ုိက္
ျခင္းစသည္တုိ႔ကားမတရားေလာဘေၾကာင့္ျဖစ္၏။ယင္းကဲ့သုိ႔ေသာမတရားေလာဘမ်ားကိုထိန္းေပးဖုိ႔အ
တြက္ဘုရားျမတ္စြာက“ရွိတာေလးႏွင့္ေက်နပ္ရမယ္၊ေရာင့္ရဲတင္းတိမ္ျခင္းဟာအေကာင္းဆုံးဥစၥာပါပဲ”
ဟုေဟာေတာ္မူျခင္းျဖစ္ေပသည္။
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိမလုပ္ဖုိ႔အတြက္ေဟာေတာ္မူျခင္းမဟုတ္။တခ်ိဳ႕လူပုဂၢိဳလ္မ်ားကားလူ႔ဘ၀ႀကီး
ကုိၿငီးေငြ႔သည့္အတြက္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကိုမလုပ္ခ်င္သေယာင္ေယာင္၊၃၁ဘုံလုံးသည္ဒုကၡသစၥာ
ျဖစ္သည့္အတြက္နိဗၺာန္တစ္ဘက္ကမ္းကိုပဲအခုခ်က္ခ်င္းကူးေတာ့မည့္ေယာင္ေယာင္သံေ၀ဂတရားရ
ေနသည့္ ေယာဂီသူေတာ္စင္ကဲ့သုိ႔ေျပာတတ္ၾကေသး၏။ထုိပုဂၢိဳလ္မ်ား တရားရိပ္သာကိုသြားၿပီးတရား
အားထုတ္ေသာအခါ(၂)ရက္ေလာက္အားထုတ္ၿပီးအိမ္ျပန္လာေတာ့၏။ အိမ္ျပန္ေရာက္ေသာအခါ“က်န္းမာေရးကလည္းမေကာင္းဘူး၊ဒီေတာ့စိတ္သြားတုိင္းကိုယ္မပါေတာ့ဘယ္ အားထုတ္လုိ႔ေကာင္းေတာ့မွာလဲ၊တရားျပဆရာကလဲအေတြအႀကဳံႏုေသးေတာ့တရားနာရတာကအားမ
ရပါဘူးေပါ့ကြာ”ဟုစသျဖင့္ဆင္ေျခအမ်ိဳးမ်ိဳးေပးၿပီးကိုယ့္အျပစ္ကုိသူမ်ားေပၚပုံခ်ေလေတာ့သတည္း။
အမွန္ကားအေပၚယံအသိေလးကုိတကယ့္ “သံေ၀ဂတရား” ဟုထင္ေနျခင္းပင္တည္း။ယင္းသုိ႔ထင္ျခင္း
သည္လည္းကိုယ့္ကုိယ္ကုိလိမ္ေနျခင္းပင္ျဖစ္၏။သူမ်ားအလိမ္မခံရဖုိ႔ထက္ကုိယ့္ကိုယ္ကုိအလိမ္မခံရ
ေအာင္သတိျပဳသင့္၏။ေက်ာင္းဒကာႀကီးအနာထပိဏ္၊ေက်ာင္းအမႀကီး၀ိသာခါတုိ႔သည္ေသာတာပန္အ
ရိယာပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖစ္ၾက၏။သုိ႔ေသာ္ကိုယ္ပုိင္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားရွိၾကေပသည္သာ။ထုိ႔ေၾကာင့္ေလာကီ
လူသားမွန္သမွ်စီးပြားေရးလုပ္ငန္းကုိမျဖစ္မေနျပဳလုပ္သင့္ေပသည္။
“ေအာက္ကလိအာ”မျဖစ္ေအာင္သတိျပဳဘက္ေပါင္းစုံကေနမၾကည့္ဘဲတစ္ဖက္သတ္ၾကည့္ေနရင္ေတာ့အျမင္မွန္ကုိရႏုိင္မည္မဟုတ္ေပ။အျမင္
မွန္ကုိမရလွ်င္လူ႕ ဘ၀ႀကီးကုိၿငီးေငြ႕သလုိလုိ၊ စိပ္ပုတီးႏွင့္ရိပ္ႀကီးခုိေတာ့မွာလုိလုိႏွင့္စီးပြားေရးလုပ္ငန္း
မ်ားကိုမလုပ္ဘဲေနလွ်င ္ေလာကီအက်ိဳးလည္းမရ၊ ေလာကုတၱရာအက်ိဳးလည္းမရဘဲကီမဟုတ္ကုတ္မ
ဟုတ္၊မိေနာက္မက်ဖေနာက္မမီ၊“ေအာက္ကလိအာ”ျဖစ္သြားမွာစုိးရေပသည္။(ၾကက္တြန္သံလည္းမ
ဟုတ္၊က်ီးတြန္သံလည္းမဟုတ္သည္ကုိေအာက္ကလိအာဟုေခၚ၏။)လူမွန္လွ်င္လူ႔အလုပ္ကုိလုပ္ရမည္။ဘုန္းႀကီးမွန္လွ်င္လည္းဘုန္းႀကီအလုပ္ကုိလုပ္ရမည္။လူျဖစ္ပါလ်က္
ဘုန္းႀကီးတစ္ပါးကဲ့သုိ႔စီးပြားေရးအလုပ္မ်ားကိုမလုပ္ဘဲပစ္ထားလွ်င္(သို႔မဟုတ္)စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား
ကိုလုပ္ေသာ္လည္းစိတ္ပါ၀င္စားမႈမရွိလွ်င္လူ႕တာ၀န္ပ်က္ကြက္ျခင္းပင္တည္း။ယင္းသုိ႔ပ်က္ကြက္လွ်င္
သူ႔မိသားစုနစ္နာပါေတာ့သည္။
“အလုပ္လုပ္ရင္လုပ္၊အလုပ္မလုပ္ရင္ေသတာကေကာင္းတယ္ဟူေသာစကားပုံတစ္ခုရွိ၏။အသက္ရွင္
သန္ေနတုန္းမွာေငြမ်ားမ်ားရရွိေအာင္အလုပ္လုပ္ရမည္ဟုဆုိလုိျခင္းပင္တည္း။ထုိ႔ေၾကာင့္ေျပာၾကသည္
ထင္၏။ “ေငြသည္ဒုတိယဘုရား”ဟူသတတ္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ဘုရားျမတ္စြာကပစၥဳပၸန္ခ်မ္းးသာေရးကုိအလုိရွိသူမ်ားအတြက္“ ဥ႒ာန-မည္သည့္အလုပ္ကုိပဲ
လုပ္လုပ္ငုတ္မိသဲတုိင္တက္ႏုိင္ဖ်ားေရာက္ဆုိတဲ့ေနာက္မဆုတ္တမ္းစိတ္ဓာတ္ရွိရမည္၊အာရကၡ-ၾကြက္
ေသတစ္ခုအရင္းျပဳဆုိသကဲ့သုိ႔အေလအလြင့္မရွိေအာင္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရမည္၊ကလ်ာဏမိတၱ-ေစ်းကြက္ခ်ဲ႕ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္တစ္ရြာတစ္က်ီေဆာက္ရမည္၊သမဇီ၀ိတ-စီမံခန္႔ခြဲမႈစာရင္းအင္းပညာကုိ
ကၽြမ္းက်င္ရမည္”ဟုသမၸဒါတရား(၄)ပါးကုိမိန္႔ေတာ္မူျခင္းျဖစ္ေပသည္။
ဤကဲ့သို႔ႀကီးပြားေရးတရားမ်ားကုိသတိမထားမိၾကသူမ်ားက“ဘုရားျမတ္စြာ၏တရားသည္ၾကီးပြားတုိး
တက္ဖုိ႔အတြက္ပိတ္ဆုိ႔သည့္တရားဟုထင္ျမင္ကုန္ေတာ့သည္။ဤအခ်က္ကိုမိမိတို႔သံဃာေတာ္အရွင္
ျမတ္မ်ားသိရွိနားလည္ထားဖုိ႔လိုအပ္လွ၏။သုိ႔မွသာလွ်င္ဘယ္လုိေနရာမ်ိဳးမွာဘယ္လုိတရားမ်ိဳးကုိေဟာ
သင့္တယ္”ဆုိသည္ကုိနားလည္မည္ျဖစ္ေပသည္။သူ႔ေနရာႏွင့္သူသိရွိနားလည္ဖုိ႔အေရးႀကီးလွ၏။မဂၤ
လာဦးဆြမ္းေကၽြးမွာညီေတာ္မင္းနန္ခၽြတ္ခန္းကိုေဟာလုိ႔မျဖစ္။လင့္က်င့္၀တ္၊မယားက်င့္၀တ္တရား
မ်ိဳးကိုေဟာရေပမည္။
ေလာကီႀကီးပြားေရးတရားမ်ားကုိလည္းသူ႔ေနရာႏွင့္သူေဟာဖုိ႔၊ေျပာဖုိ႔၊ေရးဖို႔လုိအပ္ေပသည္။တခ်ိဳ႕ဆ
ရာေတာ္မ်ားသည္“တရားအားထုတ္ခ်င္သလား၊ဘုန္းႀကီး၀တ္မွေကာင္းမွာေပါ့၊ဘုန္းႀကီးမ၀တ္ႏိုင္ဘူး
လား၊မိသားစုသံေယာဇဥ္ေတြကိုျဖတ္လုိက္စမ္းပါ၊ဒါဆုိရင္၀တ္ႏိုင္ပါတယ္”ဟုစသျဖင့္မိန္႔ေတာ္မူၾက၏။
တခ်ိဳ႕ေသာလူမ်ားမွာေရွာင္လႊဲ၍မရႏုိင္ေသာတာ၀န္မ်ားရွိေနၾကရကားတရားအားထုတ္ခ်င္သည့္လူတုိင္း
ကိုဘုန္းႀကီးတ္ခုိင္းလုိ႔မျဖစ္ေပ။လူပုဂၢိဳလ္တစ္ေယာက္အျဖစ္ႏွင့္တရားအားထုတ္လွ်င္လည္းတရားထူးမ်ား
ရႏုိင္ေပသည္သာ။
သာ၀တၳိၿမိဳ႕ႀကီး၌လူဦးေရသန္း ၇၀-ရွိရာသန္း ၅၀မွာအရိယာပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖစ္ၾက၏။ဤအေရအတြက္ကုိ ၾကည့္လွ်င္ပင္လူပုဂၢိဳလ္အမ်ားအျပား“တရားထူးမ်ား”ရၾကသည္ဆုိသည္မွာေျပာဘြယ္မရွိေတာ့ေပ။က်န္
သည့္သန္း(၂၀)လည္းသူတုိ႔၏ႏွလုံးသားထဲ၌ဗုဒၶတရားမ်ားထည့္ထားၾကသည့္ပုဂၢိဳလ္မ်ားပင္တည္း။ထုိ႔
ေၾကာင့္ျမတ္ဗုဒၶ၏အရိပ္ေအာက္မွာရွိသည့္သာ၀တၳိၿမိဳ႕ႀကီးသည္မည္မွ်ေလာက္တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈသာ
ယာဖြံ႕ၿဖိဳးမႈရွိမည္ဆုိသည္ကုိမွန္းဆ၍ၾကည့္ႏုိင္ပါသည္။ေတြးၾကည့္လွ်င္လြမ္းေမာဘြယ္ေကာင္းေလစြာ့
တကား။
စိတ္သာရွင္ေစာဘုရားေဟာ
လူတစ္ေယာက္သည္“ဘုရားဒကာဆုိတဲ့နာမည္တစ္လုံးရရင္ေတာ္ပါၿပီ”ဟူေသာစိတ္ျဖင္ဘုရားတည္ေန
၏။အျခားလူတစ္ေယာက္ကား“သားေလးရွင္ျပဳဖုိ႔၊လွဴႏိုင္တန္းႏုိင္ဖုိ႔” ဟူေသာစိတ္ျဖင္႔စီးပြားေရးလုပ္ငန္း
မ်ားကုိေဇာက္ခ်ၿပီးႀကိဳးစားပန္းစားလုပ္ေန၏။ ထုိႏွစ္ေယာက္တြင္ ဘုရားတည္ေသာသူထက္စီးပြားေရး
လုပ္ငန္းမ်ားကုိ လုပ္ကုိင္ေနေသာ သူကပုိ၍ျမင့္ျမတ္၏။အဘယ္ေၾကာင့္နည္း။သူ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ကမြန္
ျမတ္ေသာေၾကာင့္တည္း။တခါကအလြန္ရင္းႏွီးေသာ တံငါသည္ သူငယ္ခ်င္းႏွစ္ေယာက္ရွိ၏။ တစ္ရက္
လုပ္မွ တစ္ရက္စားရေသာေၾကာင့္ဥပုသ္ေန႔မွာ ဥပုသ္ေစာင့္ခ်င္ေသာ္လည္း ဥပုသ္မေစာင့္ႏုိင္ၾက။ သုိ႔
ႏွင့္တစ္ေယာက္တစ္ လွည့္စီဥပုသ္ေစာင့္ဖုိ႔ တုိင္ပင္ၾကေလသည္။ လျပည့္ေန႔ ေရာက္ေသာအခါတစ္
ေယာက္ကေက်ာင္းသုိ႔ သြားၿပီး ဥပုသ္ေစာင့္၏။က်န္ရစ္သူကုိ တံငါသည္ကေတာ့ ႏွစ္ေယာက္စာရဖုိ႔အ
တြက္ ေလွတစီးနဲ႔ ေခ်ာင္းထဲမွာ ႀကိဳးစားပန္းစားႏွင့္ငါးမ်ားကုိ ဖမ္းရေလသည္။ငါးမ်ား ႏွစ္ေယာက္စာရ
ေသာအခါတံငါတဲထဲ၌ အနားယူရင္းဥပုသ္ေစာင့္သြားသည့္သူငယ္ခ်င္းကိုသတိရေန၏။“အင္းငါ့သူငယ္
ခ်င္းကေတာ့ဘုန္းႀကီးထံကေနသီလခံယူေဆာက္တည္ၿပီးေရာ့မယ္၊အခုခ်ိန္မွာဘုရားရိပ္မွာေနၿပီးေတာ့
ပုတီးစိပ္တရားထုိင္လုပ္ေနေရာ့ေပါ့၊ အင္းကုသုိလ္ေတြအမ်ားႀကီးရေနေရာ့မယ္၊သိပ္ေအးခ်မ္းမွာပဲ”ဟု
စဥ္းစားၿပီးသာဓုေခၚေနေတာ့၏။လူကတံငါတဲ၌ ေနေသာ္လည္းစိတ္ကေက်ာင္းေရာက္ေန၏။ ေက်ာင္း
သြားၿပီးဥပုသ္ေစာင့္ေသာတံငါသည္ကလည္းပုတီးကုံးကုိင္ၿပီး က်န္ရစ္သူသူငယ္ခ်င္းကိုသတိရေနမိ၏။
“အခုခ်ိန္မွာငါ့သူငယ္ခ်င္းပုိက္ကြန္နွင့္ငါးေတြဖမ္းေနေရာ့မယ္၊ဒီေန႔ငါ့အတြက္ေ၀စုေပးရမွာဆုိေတာ့ႏွစ္
ေယာက္စာဖမ္းရမွာ၊ဖမ္းမွဖမ္းပါ့မလား၊ႏွစ္ေယာက္စာမရရင္ေတာ့ဒုကၡပဲ” ဟုေတြးၿပီး ေလာဘႏွင့္ေသာ
ကျဖစ္ေနေတာ့၏။လူကေက်ာင္းမွာေနေသာ္လည္းစိတ္ကပုိက္ကြန္ထဲမွမထြက္။စိတ္ထားျဖဴစင္ေအာင္
ေနထုိင္ျခင္းကုိ “ဥပုသ္ေစာင့္သည္”ဟုေခၚ၏။ယင္းသုိ႔ဆုိလွ်င္ထုိတံငါသည္ႏွစ္ေယာက္တြင္မည္သူက
ဥပုသ္ေစာင့္သနည္း။အေျဖကားလယ္ျပင္မွာဆင္သြားသလုိထင္ရွားလွပါသည္။“စိတ္သာရွင္ေစာဘုရား
ေဟာ”ဆုိသည့္အတုိင္းအတြင္းစိတ္ဓာတ္ကတင့္တယ္လွ်င္အရာခပ္သိမ္းတင့္တယ္ေတာ့သည္သာ။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ဘုရားတည္တုိင္းကုသုိလ္ရသည္ဟုေျပာ၍မရသကဲ့သုိ႔ စီးပြားေရးလုပ္တုိင္းလည္းတရားႏွင့္
ေ၀းသည္ဟုေျပာ၍မျဖစ္ေပ။
တစ္ေယာက္အားထက္ဆယ္ေယာက္အားကပုိထိေရာက္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိလုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္
သည့္အခါမွာလည္း ကိုယ့္ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားကုိကူညီေစာင့္ေရွာက္ဖုိ႔အထူးလုိအပ္လွ၏။ဘာသာျခားမ်ား
သည္သူတုိ႔ဘာသာ၀င္တုိ႔ကုိသာလွ်င္အထူးဦးစားေပးၾက၏။ ထမင္းဆုိင္ျခင္းအတူတူသူတုိ႔ဘာသာ၀င္
တုိ႔၏ထမင္းဆုိင္ကိုသာအားေပးၾက၏။လုပ္ပုိင္ခြင့္ရွိ၏။အျပစ္မဆုိသာေပ။မိမိတုိ႔ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအတု
ယူရမည္ဆိုသည္ကုိသိရွိနားလည္ဖုိ႔ ေျပာရျခင္းျဖစ္သည္။
တိပိဋကမင္းကြန္းဆရာေတာ္ႀကီးသည္ပင္လွ်င္ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္းအားေပးၾကဖုိ႔ကူညီၾကဖုိ႔မိန္႔မွာေတာ္မူခဲ့
ဖူးပါသည္။ “သမဂၢါနံ တေပါ သုေခါ- ကုိယ့္အခ်င္းခ်င္းစည္းလုံးမွအခက္အခဲမွန္သမွ်ေက်ာ္လႊားႏိုင္မည္”
ဟူေသာဘုရားျမတ္စြာ၏အဆုိအမိိန္႔ကုိလုိက္နာၾကမည္ဆုိလွ်င္ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္အထက္တန္း
က်က်မ်က္ႏွာပန္းလွလွျဖင့္ေနႏုိင္သည္ဆုိသည္ကိုမည္သည့္ေဗဒင္ဆရာကိုမွ်ေမးစရာမလိုေပ။
မည္သည့္အလုပ္ကုိပဲလုပ္လုပ္“တစ္ေယာက္အား”ႏွင့္လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းထက္“ဆယ္ေယာက္အား”
ႏွင့္လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းကပုိ၍ထိေရာက္၏။ယေန႔ေခတ္၌ႏုိင္ငံရပ္ျခားတုိင္းျပည္မ်ားသုိ႔သြားေရာက္
ၿပီးအလုပ္လုပ္ေနၾကသည ့္ျမန္မာျပည္သား တုိင္းရင္းသားမ်ားကုိေျမာက္ျမားစြာေတြ႕ရွိရေပသည္။စည္း
လုံးမႈညီညြတ္မႈသည္ယင္းကဲ့သုိ႔တုိင္းတစ္ပါးမွာေနၾကသည့္သူမ်ားမွာပုိ၍အေရးႀကီး၏။တုိင္းတစ္ပါးတုိ႔၌
“အလုပ္အကုိင္၊ေနရာတုိက္ခန္း၊အစိုးရ႐ုံး”စသည္တုိ႔ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီးအခက္အခဲေပါင္းမ်ားစြာကိုေတြ႕ရွိ
ႏိုင္ေပသည္။ ယင္းအခက္အခက္မ်ားကုိ စုေပါင္းၿပီးေျဖရွင္းမွပုိ၍အဆင္ေျပႏုိင္ပါ၏။လူတစ္ရာအတူေန
ေသာ္လည္း“သူတစ္လူငါတစ္မင္း” ျဖစ္ေနၾကလွ်င္“တစ္ရာအား”မရွိေတာ့။တခ်ိဳ႕ရြာ၊ရပ္ကြက္တုိ႔၌ဘာ
သာျခားလူဦးေရထက္ဗုဒၶဘာသာ၀င္လူဦးေရကအဆမတန္ပုိ၍မ်ား၏။သုိ႔ေသာ္ဘာသာျခားတုိ႔ကားစည္း
လုံးမႈရွိရကားစီးပြားေရး၊လူမႈေရးစသည္တုိ႔၌ဘာသာျခားတုိ႔ကပဲေရွ႕ကဦးေဆာင္ေနပါေတာ့သည္။မနာ
လုိ၍ေျပာျခင္းမဟုတ္ပါ။အတုယူလုိေသာေၾကာင့္ေျပာရျခင္းျဖစ္၏။ထုိအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္“အမ်ားအ
တြက္”ဆုိသည္႔ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိုတစ္ခုၿပီးတစ္ခုတုိးခ်ဲ႕ၿပီးညီညီညြတ္ညြတ္ႏွင့္
လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ၾကဖုိ႔အထူးလုိအပ္ေနပါၿပီ။အမ်ိဳးဘာသာသာသနာအတြက္တက္ကုန္ရြက္ကုန္လႊင့္
ၿပီးစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိလုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကလွ်င္ျမန္မာ့တုိင္းရင္းသားမ်ားမႀကီးပြားစရာအ
ေၾကာင္းမရွိေပ။ထုိကဲ့သုိ႔လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္သမၼာသမၺဳဒၶေခၚတြင္ျမတ္ဘုရားရွင္၏အလုိဆႏၵ
ႏွင့္ကိုက္ညီပါေၾကာင္းတင္ျပလုိက္ရပါသည္။
